نیچه و اسلام

عنوان: نیچه و اسلام

مترجم: مجید هوشنگی

سال انتشار:  1400

 

رابطه نیچه با اسلام امری است که با مفهوم اراده، قدرت و مفهوم کنش قابل تحلیل است، و کرنش او در برابر پیامبر اسلام، نه از روی باورمندی به شریعت او، بلکه از روی شیفتگی به طریقتی مبتنی بر اراده ی او بر تقوق، امر سیاست مدن، عصبیت، استیلا و انسجام ملل تحت لوای خود شناخته خواهد شد؛ امری که از آن به اراده معطوف به قدرت می توان تعبیر کرد؛ چیزی که حداقل در الهیات مسیحی و در نظام زهد عیسوی جایی برای آن نیست. در حقیقت شیفتگی نیچه به طریقت سیاسی و مدیریت اجتماعی پیامبر اسلام، با آنچه بعدها از میراث اسلامی در قالب مفاهیم عرفانی و طریقت زاهدانه بر جای ماند کاملا در تباین و تقابل است؛ به بیان دیگر، اگر مواجهه نیچه با اسلام از مسیر تصوف و منش زاهدانه مسلمانان صورت می-پذیرفت، بی شک تلقی و تعاریف او از اسلام، چیزی متفاوت از مسیحیت و ارباب کلیسا نمی توانست باشد. لذا اینجاست که روی جکسون، نیچه پژوه نامدار و محقق در فلسفه دین و اسلام شناس نامدار معاصر، سعی کرده است تا در این کتاب به بررسی این رابطه از زوایای دیگر و در قالب سیاست ورزی و امور کشورداری و عصبیت -به تعبیر ابن خلدون- بپردازد و پیشینه¬ی نسبتا مثبت و صاحب مدخلی برای این دست پژوهش¬ها فراهم نماید. هرچند این اثر تا حدود بسیاری مبتنی بر آرای اهل تسنن بوده و جامعیت مطلوب خود در پردازش و رسانایی آرای دیگر نهضت¬ها و مکتب¬های اسلامی بویژه شیعه را ندارد، اما باز هم می¬توان به عنوان سند پیشتاز بر این دست پژوهش ها از آن یاد کرد و تا حدودی آن را با همه¬ی نواقص خرد و کلانی که دارد، به عنوان اثری بدیع و پیشتاز و دغدغه¬مند معرفی نمود.